آش رشته دما پوییز

 

نویسنده : احد رستگار فرد

یکی از رسوم کهن لرها ( بویژه در خرم آباد ) که تا همین چند دهه پیش به پر رنگی هر چه تمام تر برگزار می گردیده پختن آش رشته دما پوییز « آش پشت پا پوییز» است.

سالهاست این رسم در میان نسلهای کنونی، به فراموشی سپرده شده است. دیگر به آن گستردگی – دست کم در شهر خرم آباد – اجراء نمی گردد. آش دما پوییز به صورت محدود و با اندک تغییراتی در میان خانواده اجراء می شود .

 

ادامه نوشته

آجـــــیل لری

امــشو اول قــاره(شب یلدا)

شب یلدا یا شب چله که مردم این خطه در گویش لری مینجایی به آن ” اول قاره ” می‌گویند به همراه آداب و رسوم ویژه‌ای اجرا می‌شود که از گذشته‌های دور نسل به نسل انتقال یافته است.
در شب یلدا بسیاری ‌از پشت بام منازل این شهر مملو از جوانان و نوجوانانی است که با شور و شوق فراوان عبارت “امشو اول قاره” (امشب شب یلدا است) را در شهر طنین‌انداز کرده و حال و هوای خاص شب یلدا را دو چندان می‌کنند.

 در این شب نوجوانان و جوانان با ...

 

ادامه نوشته

شب چـــله (یلدا) در بختیـــاری

یلدا، شب تولد ایزد مهر یکی از ایزدان مهم ایرانی است که در ستایش او بسیاری کوشیده اند، مهر یشت سرود مهم تولد ایزد مهر می باشد و شب چله ،شب زایش خورشید و آغاز سال نو میترایی است.

درگاه شماری ایرانیان، همواره و در همه سال ها انقلاب زمستانی برابر با شامگاه سی ام آذر ماه و بامداد یکم دی ماه است ، برخی بر این باور غلط هستند که مراسم شب چله برای رفع نحوست که بلندترین شب سال است برگزار می شود.

در شب یلدا ، چند خانواده دور هم جمع می‌شوند و کسانی که...

 

ادامه نوشته

شب یــــــــــــلدا در زز و ماهـــــــــــــــرو

شب یلدا و برگزاری شب زنده داری در روستاهای زز و ماهرو مانند دیگر مناطق ایران زمین به سبزی زندگی جریان دارد.

از رسوم این روستا ها این است که جوانان بارفتن بر روی بام خانه ها وآویزان کردن شال یا پارچه ای از سوراخ بام و سرودن  تاپو ماپو دس به در حور کو تیه شطونه کور کو از صاحب خانه تقاضای چیزی بعنوان شادباش میخواهند که بنا بر توانایی چیز هایی از قبیل آرد  برنج  قند  روغن محلی  عسل و ...به میان شال بسته و جوانان روستا راهی خانه های بعدی می شوند.از رسوم جالب و زیبای دیگر مناطق بختیاری نشین از جمله زز و ماهرو جمع شدن به خانه بزرگ روستا یا بزرگ فامیل است که با پذیرایی بنه(بنک) کلخنگ  کشمش  گردو  گندم برشته ....به رویارویی با دیو سیاه زمستان می روند.در این شب با درست کردن یک نان محلی به نام گرده(با کسره ی گ) و قرار دادن مهره ای در میان آن و پختن در زیر خاکستر به دور هم بودن و گفت و گو مشغول میشوند .

بعد از پخته شدن نان مهره سهم هر کسی که افتاد میتواند بین بزغاله یا بره یکی را انتخاب کند و به عنوان شاد باش از آن خود کند.

از رسوم دیگر زیبا و کم کم فراموش شده ی دیار بختیاری خواندن داستان های کهن که معمولا به شعر بوده و درمکاتب قدیم تعلیم می داده اند و نیز شاهنامه خوانی  وگرفتن فال برای آینده نگری بخصوص فال نخود وفال  حافظ است.

بدین ترتیب رو سیاهی را به زمستان وا می گذارند.